Bursa kaplıcaları, Bursa İli Termal Kaplıcaları ve Şifalı Sular Bursa şehrimiz, ülkemizin hem zengin hem de kaliteli şifalı su kaynakları bulunan ilidir. Tarihi zenginliği, kış turizmi, bereketli toprakları ve şifalı kaplıcaları ile Bursa pek çok turistik özelliği bünyesinde barındıran nadir şehirlerimizden biridir. Şifalı suları il merkezinde olduğu kadar ilçelerine de yayılmıştır. Çekirge’den Ulubat Gölü’ne kadar uzanan yer altındaki bir çatlaktan kaynayan bu sular yer kabuğunun yaklaşık 2000 metre altından çıkmaktadır. Osmanlı imparatorluğuna başkentlik yapmış tarihi kentimiz Bursa’nın şifalı sularını gelin yakından inceleyelim.
Bursa’nın merkezindeki Çekirge’de bulunan Çelik Palas Oteli’nin bulunduğu yerden kaynayan ve deniz seviyesinden 240 m yükseklikteki bir yarıktan sızan zengin kaplıcalar bulunmaktadır. Bunun gibi il merkezinde tarihi Roma dönemine kadar uzanan pek çok kaynak da vardır. Bu sular genel olarak madeni az ve hiper termal (çok sıcak) özelliğe sahiptir. Bursa halkı sıcaklığı 40 derecenin üzerinde olan sulara “dişi su” altında olanlara ise “erkek su” adını vermiştir. Her iki su grubundan en çok tercih edilenler ise dişi sulardır. Bu suların önemli özelliklerinden biri de içeriğinde 0,00015 gr demir bulunmasıdır. Bu da suların aktığın yerde kırmızı renkte bir iz bırakmasına neden olmaktadır. Bu nedenle sulara çelikli su adı verilmiştir. Önemli özelliklerinden biri de içmeden ziyade banyo olarak kullanılmasıdır.
Bursa merkezde bulunan jeotermal suları iki grupta toplamamız mümkündür. Bunlar Vakıf Bahçe Suları ve Bademli Bahçe Sularıdır.
Vakıfbahçe Suları: Bursa’nın merkezde bulunan Çekirge semtindeki suların büyük bir kısmı Vakıf Bahçe mevkiinde kaynayan sulardır. Bu sular tüneller aracılığı ile Bursa merkeze indirilmektedir. Çelik Palas Oteli ve Askeri Hastane bölgesinde bulunan 8 turistik tesis de bu kaynaktan beslenmektedir. Ayrıca yine Vakıf Bahçe sularına dahil olan ve yöre halkı tarafından erkek sular olarak tabir edilen Rifat Bey Kaynağı,Küplüce,Garipler Altı Kaynağı,Cıkcık ve Horhor suları da bu sulardandır. Ek olarak Mevlevi Şeyh Bahçesi, Cin Hamamı ve Dabak Eşref Kaynağı da yine Vakıf Bahçe sularındandır.
Bademli Bahçe Suları: Bursa merkez daha yakın birbölgede kaynayan Bademli Bahçe Suları ‘Kaynarca Grubu Suları’ olarak da bilinmektedir. Asıl kaynak olan Bademli Bahçe’den Kaynarca Kaplıcası, Karamustafa Paşa Kaplıcası ve Kükürtlü Kaplıca beslenmektedir. Bu sular kükürtlü hidrojen açısından Bursa’nın en zengin sularıdır. Bu nedenle Kükürtlü Kaplıca günümüzde Uludağ Üniversitesi Atatürk Hidroterapi ve Rehabilitasyon Merkezine dönüşmüştür.
Her iki kaplıca da romatizma ve nevralji rahatsızlıklarına iyi gelmektedir. Ayrıca kadın hastalıkları egzama, artrit, astım tedavisinde de suların şifalı etkisi bulunmaktadır. Vakıf Bahçe suları içme olarak kullanıldığı taktirde, karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıklarına iyi gelmektedir. Suların bikarbonatlı oluşu şeker, kolesterol, gut ve şişmanlığa da faydalıdır. Bademli Bahçe suları ise damar rahatsızlıklarında etkilidir. Ayrıca kronik iltihaplı kadın hastalıkları ve bronşit tedavisinde de kullanılmaktadır.
Çekirge Kaplıcaları: Bursa’nın kent merkezine yakın Çekirge semtindeki kaplıcaların tamamını tek bir başlık altında incelemekte yarar vardır. Tüm bu sular yine Vakıf Bahçe Kaynağından gelmektedir. Çekirge Bursa’nın termal turizmi en gelişmiş bölgesidir. Zira Çekirge Kaplıcaları erken Roma döneminden beri işletildikleri bilinmektedir. Daha sonra önce Selçuklular daha sonra da Osmanlılar tarafından geliştirilerek kullanımına devam edilmiştir. Kaplıcalar özellikle kadın hastalıklarının tedavisinde son derece etkilidir. Çocuk sahibi olmak isteyen kadınların sıklıkla buraya geldiği bilinmektedir. Bunun yanında romatizma, nevralji, artrit, gut, obezite, kaynamayan kırık, egzama ve astıma karşı da şifalıdır. İçme olarak kullanılması durumunda ise idrar söktürücü ve böbrek kumu atıcı özelliği bulunmaktadır.
Bursa’nın jeotermal sular bakımından zengin ilçelerinden olan Mustafakemalpaşa şifalı sularıyla yüzyıllardır pek çok kişiye şifa dağıtmaktadır. Bu sular;
Dümbüldek Kaplıcası:Mustafakemalpaşa merkeze 10 km mesafede bulunan Akarca köyündedir. Halk arasında Dümbüldek Hamamı olarak da bilinmektedir. Suları romatizma, nevralji, dolaşım sistemi rahatsızlıkları, kadın hastalıkları ve kalp hastalığına iyi gelmektedir. Ayrıca çocuk felci ve yetişkin felçlerinde de falda sağlamaktadır.
Meneviş İçmesi:Dümbüldek Kaplıcası bölgesinde, aynı kaynağın iki farklı noktada kaynayan sularından biridir. Sodalı maden suyu özelliği taşımaktadır. İçeriğinde sodyumun yanı sıra kalsiyum da içermektedir. Yalnızca içme olarak kullanılmaktadır. Bağırsak, mide ve karaciğer rahatsızlıklarına karşı şifalıdır.
Akarca İçmesi:Meneviş kaplıcası ile aynı kaynağın diğer içmesidir ve benzer özelliklere sahiptir. Yalnızca suyunda bulunan karbonhidrat oranı Meneviş içmesine oranla daha yüksektir.
Keleşpınar Ilıcası: Mustafakemalpaşa ilçe merkezine yakın, Gündoğdu köyü sınırları içendedir. Bu sebeple halk arasında Gündoğdu Ilıcası olarak da bilinmektedir. Tarihi özelliği bulunmaktadır ve bulunduğu noktada yüz yıllık meşe ağaçları vardır. Yöre halkının en çok rağbet ettiği suların başında gelmektedir.
Bursa’nın İnegöl ilçesi de başta çevre halkı olmak üzere ulusal çapta bilinen ve rağbet gören şifalı sulara sahiptir. Bu sular;
Oylat Kaplıcası: İnegöl’ün en meşhur kaplıcası olan Oylat Kaplıcası, Marmara Bölgesindeki önemli kaplıcalararasında yer almaktadır. İnegöl merkeze 27 km mesafede Tahtaköprü beldesine bağlı Saadet köyündedir. Uludağ’ın yamacında, deniz seviyesinden 750 metre yükseklikte, meşe, çam, gürgen, kayın ve kestane ağaçlarının arasında yer alan muhteşem bir konumdadır. Suları romatizmal rahatsızlıklar, ağrılı sinir hastalıkları, çocuk felci, gibi dertlere devadır. Ruhsal ve bedensel yorgunlukların giderilmesinde etkilidir. Ek olarak gut, egzama ve kadın hastalıklarına da iyi geldiğibilinmektedir.
Çitli Maden Suyu:İnegöl’e 11 km mesafedeki Çitli köyündedir. Deniz seviyesinden yüksekliği 320 metre olan bir mesire alanından kaynamaktadır. Suyun varlığı 150 yıldır bilinmektedir ve Osmanlı Padişahı Abdülaziz’in mide hastalığına iyi gelmesi ile ünlenmiştir. Ayrıca pek çok uluslararası yarışmaya katılmış ve derece almış özel bir kaynaktır. Suları içme özelliğindedir. Mide, karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıklarına iyi geldiği bilinmektedir. İdrar söktürücü özelliğe sahiptir.
Kınık Doğal Maden Suyu: İnegöl’ün Kınık köyünde kaynayan bir maden suyudur. Sular yüksek oranda kalsiyum ve magnezyum sülfat içermektedir. 1989 yılından günümüze şişelenerek satışı yapılmaktadır.
Baykal Doğal Kaynak Suyu:İnegöl’le Domaniçarasında çam ormanları ile çevrili Hacıkara köyü sınırlarında kaynayan sert bir sudur. 2000 yılı itibariyle yurt çapında satışı yapılmaktadır.
Bursa’nın sahil kasabalarından Gemlik’te bulunan Gemlik Kaplıcası daMarmara bölgesinin meşhur şifalı sularındandır. Gemlik merkeze10 dk mesafedekiUmurbeyköyü yolu üzerindedir. Kaplıcanın tarihi Bizans dönemine dayandığına dair kayıtlar mevcuttur. Suları Bursa’nın diğer kaplıcaları ile benzer özellik taşımaktadır. Banyo tedavisi olarak romatizmal hastalıklar, kalp rahatsızlıkları ve nevralji rahatsızlığına iyi gelmektedir. Ayrıca idrar söktürücü özelliğe sahiptir.
Genel ve kısa olarak bilgi vermek gerekirse,
Bursa, Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan ve tarihi dokusuyla ünlü bir şehirdir. Bursa, termal kaplıcalarıyla da tanınır. İşte Bursa’daki bazı ünlü kaplıcalar hakkında bilgi:
- Çekirge Kaplıcaları: Bursa’nın merkezine yakın bir konumda bulunan Çekirge Kaplıcaları, şehrin en eski ve en ünlü termal merkezlerinden biridir. Kaplıcalar, termal sularıyla bilinir ve çeşitli sağlık sorunlarına iyi geldiği söylenir. Ayrıca, çevresinde birçok otel ve termal tesis bulunmaktadır.
- Oylat Kaplıcaları: Bursa’nın İnegöl ilçesine bağlı Oylat beldesinde yer alan Oylat Kaplıcaları, doğal güzellikleri ve termal sularıyla ünlüdür. Ormanlık bir alanda bulunan kaplıcalar, doğa ile iç içe huzurlu bir ortam sunar. Ziyaretçiler, termal suların tadını çıkarırken aynı zamanda doğa yürüyüşleri yapabilir ve dinlendirici bir tatil geçirebilir.
- Armutlu Kaplıcaları: Bursa’ya yaklaşık 100 kilometre mesafede, Marmara Denizi kıyısında yer alan Armutlu Kaplıcaları, doğal güzellikleri ve termal sularıyla ünlüdür. Kaplıca, sıcak su kaynaklarından gelen mineralli sularıyla birçok sağlık sorununa iyi geldiği bilinir. Armutlu aynı zamanda plajlarıyla da ünlüdür, bu yüzden termal tedavilerin yanı sıra denizin ve güneşin tadını çıkarabilirsiniz.
Bunlar sadece Bursa’da bulunan bazı ünlü kaplıcaların birkaç örneğidir. Şehirde daha fazla kaplıca ve termal merkez bulunmaktadır. Her bir kaplıca, farklı özelliklere sahip olabilir ve çeşitli tedavi yöntemleri sunabilir. Bursa’daki kaplıcalar hakkında daha fazla bilgi almak için yerel turizm rehberleri, turizm büroları veya internet kaynaklarından yararlanabilirsiniz.